Ulvenhout in beeld – Deel 1

Ulvenhout

(Foto: 19 september 2010)

Ulvenhout is een dorp in de gemeenten Breda en Alphen-Chaam. Het ligt een kilometer ten zuidoosten van Breda, grenzend aan de rijksweg A58. Het Bredase deel telt ongeveer 5000 inwoners, het Alphen-Chaamse deel ongeveer 200. Ulvenhout heeft een drukke verkeersader. Dagelijks rijden er duizenden voertuigen hier doorheen. Het is min of meer een hoofdverbinding vanuit Breda naar Chaam en Baarle-Nassau en Meerle (België) en geeft daarbij tevens aansluiting op de A-58. Dit verkeer gaat door de Dorpstraat en Molenstraat. In de achterliggende straten zijn tal van villawijken, waarvan enkele exemplaren zijn afgebeeld onderaan dit artikel. Het is een kleine greep op de enkele honderden die her en der staan verspreid. In tegenstelling tot de drukke verkeersader is het juist hier heel rustig en kan daarom ook als ‘woonvriendelijk’ aangemerkt worden. Ulvenhout ligt ingeklemd tussen enerzijds het Ulvenhoutsebos en anderzijds het Mastbos met daartussenin het Markdal. Het fietspad langs de Mark loopt vlak langs Ulvenhout, welke uitvoerig is belicht elders op deze site. Ulvenhout heeft weinig tot geen uitbreidingsmogelijkheden meer. (Kees Wittenbols).

De eerste verwijzing naar Ulvenhout komt uit 1274, waarin gesproken wordt over Ulvenholti. Latere vermeldingen komen uit 1277: (Uluenhout), 1308: (Olvenhout) en 1328: (Hulvenout). De naam is waarschijnlijk afkomstig van hoogopgaand bos met ulven, meervoud van een thans in vergetelheid geraakte boomnaam, of hulven, meervoud van hulf (steekpalm, hulst). In de vroege en hoge Middeleeuwen, kwam in deze streken nog veel bos voor. Tijdens carnaval heet Ulvenhout: Uilenbos of Bosuilendorp. In 1999 heeft men het 33-jarig bestaan van het carnaval in Ulvenhout gevierd (in de carnavalswereld rekent men voor een jubileum met eenheden van 11 jaar).

Huizen in de Poststraat

(vervangen door nieuwbouw)

Zicht in de Poststraat vanuit Dorpsplein

(huizen vervangen door nieuwbouw)

Zicht in de Poststraat

(Foto: 30 oktober 2012)

De nieuwe woningen in de Poststraat

(Foto: 3 juli 2011)

Ulvenhout valt sinds 1997 onder de gemeente Breda. Tot en met 1941 viel Ulvenhout onder de gemeente Ginneken en Bavel. Destijds ging Ulvenhout over naar de gemeente Nieuw-Ginneken. Per 1 januari 1997 is een deel van het buitengebied rond Ulvenhout overgegaan naar de gemeente Alphen-Chaam. Het betreft het deel ten zuiden van de A58 (het landgoed Anneville en de buurtschappen Geersbroek, Couwelaar, Notsel en Rakens). Protest bij de gemeente heeft ertoe geleid dat de naam Ulvenhout ook voor het Alphen-Chaamse deel gehandhaafd blijft. Daarom bestaat er ook een deel Ulvenhout in de gemeente Alphen-Chaam. Het heeft ongeveer 200 inwoners.

Villa Anneville

http://www.plaatsengids.nl/bezienswaardigheid/ulvenhout-ac/landgoed-anneville

Geschiedenis:

De tegenwoordige Sint Laurentiuskerk van Ulvenhout werd ingewijd op 25 juli 1904. Zij was niet het eerste Ulvenhoutse kerkgebouw, daarvóór hadden er al twee andere kerken bestaan, een die in 1792 in gebruik werd genomen en een die in 1742 werd gebouwd. De laatstgenoemde kerk was echter al veel ouder. De kerkschuur die in 1742 werd gebouwd, was bestemd als kerkgelegenheid voor de uitgestrekte parochie Ginneken, waartoe destijds ook Ulvenhout behoorde. Ginneken had in de eeuw daarvóór het eigen kerkgebouw moeten afstaan aan de hervormden. De kerkschuur van Ulvenhout diende feitelijk om die te vervangen. Men sprak ook nog steeds van de parochie Ginneken. Maar toen in de 19e eeuw de bewoners van de oude dorpskom weer een eigen kerkgebouw wensten, werd Ginneken in 1837 als zelfstandige parochie afgesplitst van de parochie Ulvenhout. Een verrassende beslissing, want die parochie Ulvenhout was welbeschouwd geen andere dan de oorspronkelijke parochie Ginneken.

Sint Laurentiuskerk – Dorpstraat

(Foto: 30 oktober 2012)

http://reliwiki.nl/index.php?title=Ulvenhout,_Dorpsstraat_42_-_Laurentius

Bezienswaardigheden:

De Laurentiuskerk en de ernaast gelegen pastorie dateren van 1904.

Beide panden hebben de status van Rijksmonument.

 In de neogothische kerk staat een van Peteghem-orgel dat  twee eeuwen oud is (1808).

 Het orgel moet in 2008 gerestaureerd worden.

 Vier glas-in-loodramen, die vanaf 1963 op zolder lagen opgeslagen, zijn in 2004 gerestaureerd en teruggeplaatst.

Voormalig klooster en schooltje – Dorpstraat

Ook de pastorie is gerestaureerd: op het dak liggen nieuwe Engelse leien (wegens geldgebrek slechts gedeeltelijk) en de drie grote stenen bollen op de tuitgevels zijn vastgemaakt. Die zaten zo los dat zij naar beneden dreigden te vallen.

Dienstencentrum – Dorpsplein

(Foto: 4 november 2012)

Dorpsplein

(Foto: 30 oktober 2012)

De ronde stenen bergkorenmolen De Korenbloem dateert uit 1909. In 1835 werd hier een gelijknamige standerdmolen gebouwd, die voorheen op de Goudberg te Strijbeek stond. Deze eeuwenoude molen brandde in 1909 af. Nog in datzelfde jaar is in opdracht van eigenaar P. Soffers de huidige bergkorenmolen gebouwd. Na een aantal jaren te hebben stilgestaan, kon de molen in 1977, dankzij een actief gemeentelijk subsidiebeleid, na een flinke restauratie weer in gebruik worden genomen. In 1998 is er een stichting opgericht die zich inzet voor het behoud van dit monument.

Molen “De Korenbloem” – Molenstraat

(Foto: 28 oktober 2012)

http://www.molendatabase.nl/nederland/molen.php?nummer=600

Het fraaie voormalige gemeentehuis dateert uit 1964 en was de opvolger van het voorlopige gemeentehuis in Ginneken, dat tot 1942 het gemeentehuis was van de gemeente Ginneken en Bavel. Begin deze eeuw heeft het Waterschap Mark en Weerijs het gemeentehuis aangekocht, met de bedoeling om hierin haar kantoor te vestigen. Door een grootschalige fusie van Waterschappen rond Breda, waarbij ook Mark en Weerijs betrokken is, is het daar echter nooit van gekomen. Het voormalige gemeentehuis is in 2005 doorverkocht aan een projectontwikkelaar. Die zal het verbouwen tot 15 luxe appartementen.

Voormalig Gemeentehuis uit 1964

(tijdens verbouwing tot appartementen)

Het tot appartementen omgevormde voormalige gemeentehuis (1)

Het tot appartementen omgevormde voormalige gemeentehuis (2)

Aan de Dorpstraat staan enkele rentenierswoningen (uit 1875 en 1902).

Rentenierswoning uit 1875 – Dorpstraat 52

Rentenierswoning uit 1902 – Dorpstraat 113

Idem (Foto: 1 maart 2009)

In 1996 zijn in het kader van het 200-jarig bestaan van de provincie Noord-Brabant de poort (tussen kerk en pastorie) en de hekpalen (tussen het voormalige klooster en de kerk) van het verdwenen huis Grimhuijzen gerestaureerd, als onderdeel van een provinciebreed restauratieproject van “kleine monumenten.” Deze overblijfselen van Grimhuijzen dateren vermoedelijk uit begin 17e eeuw en behoren daarmee tot de oudste monumenten van Ulvenhout. In opzet en fraaie detaillering is het uit Bentheimer zandsteen vervaardigde poortje een voorbeeld van renaissancestijl rond 1600. De poort vertoont stilistische overeenkomsten met de ingang van kasteel Bouvigne te Ginneken. De hekpalen zijn eveneens in Bentheimer zandsteen uitgevoerd. Opgebouwd uit een basement met diamantkop, een geblokte schacht met Bremerwerk en ionisch kapiteel, bekroond met een in reliëf gehakte leeuwenkop. De bouw van de nieuwe Laurentiuskerk met pastorie op het voorterrein van Grimhuijzen, in 1904, betekende tevens de afbraak van het slotje.

Poort van Grimhuysen – Dorpstraat

(Foto: 30 oktober 2012)

Uitzicht vanaf Pennendijk

Jaarlijkse evenementen:

Aan de Voorjaarsmarkt (op een zondag eind april) doen circa 150 verenigingen, stichtingen en winkeliers mee. Er zijn ook diverse attracties voor de kinderen. De kermis begint op de zaterdag in het laatste weekend van augustus en duurt vier dagen. Jaarlijkse Vlooienmarkt Ulvenhout bij de Pekhoeve, opbrengst voor de verenigingen in Ulvenhout. De Fietsdag Ulvenhout wordt sinds 1977 georganiseerd, op de derde zondag van september. De opbrengst van de tochten, waaraan jaarlijks ruim 3000 mensen deelnemen, komt ten goede aan de instandhouding van twee vakantiebungalows voor gehandicapten. Ook de dorpsquiz op de tweede vrijdag van januari is een jaarlijks terugkerend evenement waarvan het aantal deelnemers tot 2006 bleef stijgen. De quiz wordt de laatste jaren gehouden in zalencentrum Jeugdland. (Wikipedia).

De Pekhoeve – Dorpstraat

Idem (Foto: 1 maart 2009)

Complex Jeugdland – Rouppe van der Voortlaan

(Foto: 26 maart 2012)

Voetbalveld van UVV

(Foto: 26 maart 2012)

Taveerne Jeugdland

(Foto: 26 maart 2012)

Zicht in de Rouppe van der Voortlaan

Lijsterhof (1)

Lijsterhof (2)

Berkenhof

Wolvenhoek

Beukenhof (1)

Beukenhof (2)

(Foto: 30 oktober 2012)

Annevillelaan (1)

Annevillelaan (2)

Jan Smeekenspad

(Foto: 11 april 2011)

Nieuwe Vleugel van De Donk

(Foto: 11 april 2011)

Voormalige Pastorie (1)

(Tegenwoordig: Lunchroom: “De Uitdaging”)

Voormalige Pastorie (2)

(Tegenwoordig: Lunchroom: “De Uitdaging”)

Zicht op het Markdal

(Foto: 28 oktober 2012)

Restaurant ’t Jagthuis – Dorpstraat 3

Café-restaurant de Harmonie – Dorpstraat 55

Zicht in de Dorpstraat

Maré Brillenzaken – Dorpstraat

Moos Sieraden – Dorpstraat

(Foto: 4 november 2012)

IL FIGARO Kappers – Dorpstraat

(Foto: 4 november 2012)

Rotonde Dorpstraat / Ulvenhoutselaan / Rouppe van der Voortlaan – Markdal

(Foto: 4 november 2012)

Woonzorgcentrum De Donk – Slotlaan 15

Zicht in de Slotlaan

Aanvullende foto’s:

28 juli 2008

Zicht op speeltuintje aan de Mouterijstraat

Voormalig bakhuisje op grasveld Mouterijstraat

Idem

(Foto: 28 oktober 2012)

Dorpstraat 92

Idem

(Foto: 28 oktober 2012)

“De Pekhoeve” aan de Dorpstraat

Oude stal naast de Pekhoeve

(Foto: 28 oktober 2012)

Mariakapel: hoek ’t Hofflandt / Molenstraat

Bord tegen de Mariakapel

Hoek ’t Hofflandt / Dorpstraat

Idem (Foto: 1 maart 2009)

Basisschool “De Rosmolen” - Pennendijk

Zicht in de Molenstraat

Hoekpand: Dorpstraat / Annevillelaan

Fotograaf Jos Sprangers - Dorpstraat 74

Café-Zaal “Flamingo” – Dorpstraat 66

“Het Oude Schooltje” – Dorpstraat 46

Voormalig Cafetaria “’t Bikkelement”

(Deze 3 panden zijn inmiddels gesloopt)

Het gesloopte “Bikkelement” (Foto: 1 maart 2009)

Aanvullende foto’s:

 15 januari 2011

Geersbroektunneltje

Zicht in de Annevillelaan – tevens toegang tot Landgoed Anneville – vanuit de Geersbroekseweg

Zicht in de Geersbroekseweg (rechts: Landgoed Anneville)

Zicht in de Cauwelaerseweg – vanuit De Annevillelaan

De oude brandweerkazerne aan de Slotlaan

De nieuwe brandweerkazerne en RAV aan de Chaamsebaan 2-4

(Foto: 19 maart 2011)

Idem

(Foto: 19 maart 2011)

Aanvullende foto’s:

 22 januari 2011

Dorpstraat 92

Heistraat 22

Landhuis Luchtenburg

Doodlopend zijweggetje van de Koekelberg

(Foto: 28 oktober 2012)

Vlooienmarkt Ulvenhout – met op de voorgrond de kruidentuin aan de Pekhoeve

(Foto: 8 september 2012)

Enorme drukte op de Vlooienmarkt van Ulvenhout op 8 september 2012

Jachtlaan 9

(Foto: 30 oktober 2012)

Italiaans Restaurant Intermezzo – Dorpstraat 17

(Foto: 11 november 2012)

Een klusje te doen aan de kerktoren van Ulvenhout

(Foto: 20 november 2012)

Voor artikelen over Ulvenhout

Klik hierop

Lees ook:

http://nl.wikipedia.org/wiki/Luchtenburg

-o-o-o-o-o-o-o-o-o-o-o-o-o-o-o-

Voor deel 2: klik hierop

Voor deel 3: klik hierop

Kees Wittenbols.

November 2006

Home